Ανάλυση του βιβλίου του προφήτη Δανιηλ κεφ. 4

ZK
28 Νοε 2024
διαβάστηκε 9 λεπτά

Δανιηλ κεφαλαιο 4

Πέραν από τη σημασία της ανάλυσης του συγκεκριμένου κεφαλαίου, αξία λόγου είναι καταρχάς η διαμάχη ως προς τον συγγραφέα του κεφαλαίου. Σε ορισμένες μεταφράσεις το κεφάλαιο ξεκινάει από τον στοίχο 4-1 ‘’Εγώ ο Ναβουχοδονόσορ’’, Παρουσιάζοντας τον Ναβουχοδονόσορα ως τον συγγραφέα αποδίδοντας στην ουσία ένα κεφάλαιο της Εβραϊκής Βίβλου σε ένα μην Ιουδαίο. (ώστε κεφ. 4:1-34 και κεφ. 3: 1-37). Σε άλλες μεταφράσεις το κεφάλαιο ξεκινάει από τους τελευταίους στοίχους του κεφαλαίου 3 (31-33) ώστε αφήνει να νοηθεί ότι κάποιος άλλος παραθέτει την διήγηση του Ναβουχοδονόσορα.

Σε αυτό το κεφάλαιο ο Ναβουχοδονόσορ μας γνωστοποιεί ένα δεύτερο όνειρο του και καταλήγει και πάλι στην βοήθεια του Δανιήλ για την ερμηνεία του.Παρόλο που μετά το προηγούμενο όνειρο του οι σοφοί και οι μάγοι του Βασίλειου του δεν κατάφεραν να τον βοηθήσουν και αυτός που κατάφερε να ερμηνεύσει το όνειρο ήταν ο Δανιήλ, ο Ναβουχοδονόσορ φαίνεται να ξεχνάει και απευθύνεται πάλι πρώτα σε διάφορους σοφούς για να τον βοηθήσουν. Όπως φαίνεται στη συνέχεια, δεν ξέχασε μόνο ποιος ήταν αυτός που κατάφερε να του ερμηνεύσει το πρώτο όνειρο, αλλά ξέχασε και την ερμηνεία και τις προειδοποιήσεις αυτής. Χρησιμοποιεί και πάλι τις οικείες για αυτόν μεθόδους , παρά τα σημάδια από την προηγούμενη εμπειρία του, παραγνωρίζει και πάλι την παρουσία του Θεού και αναζητεί απαντήσεις στη λογική, στην σοφία και την ανθρώπινη φύση . Κάτι παρόμοιο που κάνουν πολλοί άνθρωποι ακόμη και σήμερα. Αναζητούν απαντήσεις σε ειδικούς, φιλοσόφους, σε αστρολόγους ακόμα και στο διαδίκτυο αφήνοντας τον θεό ως την ύστατη επιλογή. Η έννοια του Θεού στην ουσία δεν υπάρχει για τους ανθρώπους αυτούς και παρόλο που έχουν πολλές φορές μια προσωπική εμπειρία (όπως στη περίπτωση του Ναβουχοδονοσορα, που όχι μονο είχε μήνυμα από το Θεό στο προηγούμενο όνειρο του αλλα και ο ιδιος και ο λαός του, ηταν σε συνεχη επαφή με τους Ισραηλίτες και με τον Ενα και παντοδύναμο Θεό τους).

Σε αυτήν την περίπτωση, σε αντίθεση με το πρώτο όνειρο, ο Ναβουχοδονόσορ θυμάται το όνειρο. Η απαίτηση του είναι πολύ πιο απλή, ζητεί μόνο την ερμηνεία του ονείρου και όχι να μαντέψουν και το όνειρο όπως στην προηγούμενη περίπτωση. Όμως οι σοφοί που έχει καλέσει αδυνατούν (και παλι..) να το ερμηνεύσουν. Αδυνατούν ή προτιμούν να μην πουν αυτό που βλέπουν.Ο Δανιήλ δεν παρουσιάζεται απλά ως ο μόνος ικανός αλλά είναι και ο μόνος που δεν φοβάται να αποκαλύψει στον κυρίαρχο Ναβουχοδονόσορ την επικείμενη πτώση του και μάλιστα κατα ένα τροπο εξευτελιστικό .

Ο Ναβουχοδονόσορ, χωρίς πίστη χωρίς γνώση του πραγματικού Θεού , φαίνεται όμως να ‘’υποψιάζεται’ κάτι. Έχει δώσει στον Δανιηλ το όνομα που προέρχεται από το όνομα ενός από τους δικούς τους θεούς του Βηλ αναγνωριζοντας ότι στον Δανιήλ υπάρχει “το πνεύμα των Θεών” ώστε κανένα μυστήριο για αυτόν δεν είναι άλυτο. Αναγνωρίζει κάπου τη διαφορετικότητα αυτού του άλλου Θεού και την παντοδυναμία του. Δεν είναι όμως για αυτόν κάτι πολύ διαφορετικό από τους θεούς που αναγνώριζε μέχρι τότε. Ίσως ένας Θεός που δίνει περισσότερες δυνάμεις στους πιστούς του από ότι οι δικοί του θεοί δίνουν στους μάγους και τους σοφούς του Βασίλειου του. Δεν πρόκειται για ουσιαστική πίστη αλλά για κάποιο θαυμασμό σε αυτόν τον άλλο ένα Θεό. Θεωρεί ότι ο Θεός του Δανιηλ είναι ΚΑΙ αυτός ένας από τους πολλούς Θεούς αλλά ίσως πιο δυνατός...

Ο Ναβουχοδονόσορ περιγράφει το δέντρο που αντιστοιχεί στη δυναστεία του υπό την οποία όλοι ευημερούν και ο Δανιήλ του εξηγεί όχι μόνο ότι η βασίλειο του θα φτάσει στο τέλος αλλά και ότι τον περιμένουν εφτά χρόνια εξευτελισμού, θα ζήσει όπως τα άγρια ζώα, θα χάσει κάθε ανθρώπινη λογική και υπόσταση. Μια κατάσταση που στη σημερινή ψυχιατρική θα την ονομάζαμε ζωανθρωπια. (Η -κλινική- λυκανθρωπία είναι μια μορφή ψυχωτικής διαταραχής κατά την οποία ο πάσχων νομίζει ότι έχει μεταμορφωθεί σε λύκο ή, κατ' επέκταση, σε οπουδήποτε άλλο ζώο, "ένα ψευδαισθησιακό παραλήρημα κατοχής". Σε χώρες της Δύσης, ο όρος "λυκανθρωπία" συνηθίζεται να χρησιμοποιείται, ως συνώνυμο κάθε "ζωανθρωπίας" [zoanthropy] ή "θηριοανθρωπίας" [therianthropy].)

‘’ἡ καρδία αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων ἀλλοιωθήσεται, καὶ καρδία θηρίου δοθήσεται αὐτῷ ‘’(4:13) Στο αραμαϊκό κείμενο χρησιμοποιείται (αντί “καρδιά”) η λέξη που

αντιστοιχεί στη ‘’ψυχή ‘’. Κατα την εβραϊκή θρησκευτική παράδοση πιστεύεται ότι υπάρχει ψυχή σε κάθε ον σε διαφορετικό όμως επίπεδο: ξεκινώντας από το χαμηλότερο επιπεδο, αυτό της ύλης (το επίπεδο των ατόμων της φυσικής) (Στη χημεία και τη φυσική , το άτομο είναι το μικρότερο σωματίδιο ενός χημικού στοιχείου το οποίο διατηρεί τις χημικές ιδιότητες του στοιχείου με την έννοια ότι παραμένει αμετάβλητο κατά την εξέλιξη ενός χημικού φαινομένου ), μετα ανεβαινοντας ε κάπως ανώτερο επίπεδο, αυτό της “ψυχής” των φυτών, μετά σε ακόμα ανωτέρο επίπεδο των ζωων, που βιώνουν και κάποιο επίπεδο συναισθημάτων και “λογικοτητας” και τέλος στο πιο ανώτερο επίπεδο, στον άνθρωπο με διαφορά την επιπλέον ικανότητα του λόγου και της νόησης (κατα την εβραϊκή παράδοση , στους Εβραίους υπάρχει μια επιπλέον “αναβάθμιση” της ψυχής τους σε σχέση με τους (εθνικούς” πέραν του λόγου κι της νοησης).

Μετά την έλευση του Χριστού και στην Καινή Διαθήκη, όλα αυτα (που έχουν σχέση με την ψυχή του ανθρώπου) έγιναν πιο ξεκάθαρα και κατανοητά με τελείως διαφορετικό τροπο. Έτσι καταλαβαίνουμε ότι αυτό που διαφοροποιεί τον άνθρωπο δεν είναι μόνο ένα κάπως “διαφορετικό επίπεδο ψυχής” σε σχέση με τα άψυχα και άλογα και ένλογα όντα και αλλά το ‘’πνεύμα’’, το θεϊκό πνεύμα που έχει εμφυσήσει ο Θεός στον πρώτο άνθρωπο Αδάμ. Μέσω της Καινής Διαθηκης, κατανοούμε ότι ο άνθρωπό (σε αντίθεση με κάθε άλλο δημιούργημα) είναι “τρισυποστατος” όπως και ο Θεος. Αποτελεται δηλαδή από το σώμα (ύλη), από αυτό που οι Αρχαίοι ονόμασαν “ψυχή” δηλαδή την λογικοτητα και τα συναισθήματα αλλά ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ! Η ψυχή έχει τις δυνατότητες συναισθημάτων και νόησης (όπως σε έναν βαθμό έχουν και πολλά ζώα). Το πνεύμα είναι αυτό που διαφοροποιεί τον άνθρωπο (και εκφράζεται φυσικά και δια του λόγου).

Σε αυτό το κεφάλαιο βλέπουμε κάποια υποψία αυτής της διαφοροποίησης. Αρχικά ο Ναβουχοδονόσορ αναγνωρίζει κάποιο θεϊκό πνεύμα στο Δανιήλ, (4:5, ὃς πνεῦμα Θεοῦ ἅγιον ἐν ἑαυτῷ ἔχει) και στη συνέχεια η ψυχή του Ναβουχοδονόσορ θα ‘’πέσει’’ σε χαμηλότερο επίπεδο, αυτό της ψυχής των ζώων. (4:13). Στην ουσία, αυτό που έχει συμβεί είναι οτιαφαιρεθηκε από τον Ναβουχοδονόσορα το ‘’πνεύμα’’ και κατέληξε στο πνευματικό επίπεδο της ‘’ψυχής’’ των ζώων.

Αυτό συμβαίνει και σήμερα και στην καθημερινότητα μας, όταν αφήνουμε το (θεϊκό) ‘’πνεύμα’’ και καταλήγουμε να χρησιμοποιούμε μόνο τα βασικά μας ένστικτα και τις ενστικτώδεις αντιδράσεις (τροφή, ορμονικές ανάγκες, θυμός, μάχη, επιβίωση κλπ).

Το παράδειγμα του Ναβουχοδονόσορα είναι μεν ακραίο αλλά μας δείχνει ακριβώς την αντιστοιχία. Όταν αφαιρούμε (η αγνοούμε/νεκρώνουμε/θάβουμε ) το ‘’πνεύμα’’ καταλήγουμε σε ζωικό επίπεδο. Υπάρχουν συνάνθρωποι μας που είναι περήφανοι να θεωρούν ότι δεν είμαστε τίποτε παραπάνω από εξέλιξη των πιθήκων,υποτιμώντας έτσι την τεράστια αξία του ‘’πνευματος’’. (“13 καὶ ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὢν οὐ συνῆκε, παρασυνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοιώθη αὐτοῖς”, Ψαλμοι Δαυιδ 48). Ο άνθρωπος δεν είναι ένας συγγενής των ζώων (του πιθήκου ) αλλά κάτι άλλο ιδιαίτερο και αυτό το στοιχείο είναι που όταν αφαιρέθηκε από τον Ναβουχοδονόσορα, τον μετέτρεψε σε ‘’ζώο’’. Ποτέ επιστρέφει ο Ναβουχοδονόσορ στην ανθρώπινη φυση ? Όταν ‘’νῦν οὖν ἐγὼ Ναβουχοδονόσορ αἰνῶ καὶ ὑπερυψῶ’’, όταν κυριολεκτικά και μεταφορικά στράφηκε στον ουρανό.

Η περίπτωση του Ναβουχοδονόσορα, είναι η πρώτη στη γραφή και στην ιστορία όπου ένας μη Εβραίος, ειδωλολάτρης αναγνωρίζει και πιστεύει τον Ένα Θεό. Σε αυτόν που μπορεί να ‘’ταπεινώσει όσους υπερηφανεύονται ‘’.

Όταν άκουσε την προφητεία , τρόμαξε και διόρθωσε προσωρινά την πορεία του, την συμπεριφορά τον και την ζωή του. Στον χρόνο που ακολούθησε όμως, εύκολα ξέχασε και επανήλθα στα ίδια. Κοίταξε ξανά το βασίλειο του, θυμήθηκε ξανά τη δύναμη και την υπερηφάνεια του και ξέχασε ξανά εύκολα ότι όλα αυτά είναι εφήμερα και είναι δωρισμένα άνωθεν, και εκεί ακριβώς άκουσε τη φωνή του θεού να του δείχνει τη πτώση για την οποία τον είχε προειδοποιήσει.’ Οπως ακριβώς και εμείς. Στην αρχή κάποιας δυσκολίας φοβόμαστε στρεφόμαστε για λίγο στο Θεό αλλά εύκολα και γρήγορα , ξεχνάμε η παραιτούμαστε .

Πέρασε ένας ολόκληρος χρόνος μέχρι την εκπλήρωση της προφητείας. Τόσο χρεαιστηκε ο διαβολής στις σκέψεις του να τον κάνει να αγνοήσει τον λόγο του Θεού και να ακολουθήσει τον δρομ της επαρσης και του εγωισμού. Του δόθηκε ένας ολόκληρος χρόνος για να αλλάξει και να εμποδίσει την πραγματοποίηση της προφητείας όμως και πάλι αγνόησε τα σημάδια και τις προειδοποιήσεις, που τόσο έντονα βίωσε από τον ίδιο τον Θεό.Και μετά , εφτά ολόκληρα χρόνια θα ζήσει σαν άγριο ζώο. Γυμνός, άστεγος, τρώγοντας φυτά και ρίζες και χωρίς ανθρώπινη νόηση. Ενδιαφέρον είναι ότι ιστορικά αυτά τα εφτά χρόνια, έχουν διαγραφεί από το βιογραφικό του Ναβουχοδονόσορα! Οι

ανθρωποι, ο λαός του , οι ιστορικοί αρνούνται να τον δουν να πέφτει τόσο χαμηλά. Άρνηση στην ουσία να δουν τι ήταν αυτό που τον έφερε σε αυτό το σημείο. Η παραδοχή της αλαζονείας, της έλλειψης πίστης. Ακόμα και ο Δανιήλ ‘’τρόμαξε και ταράχτηκε στις σκέψεις του ‘’! Εύχεται το όνειρο να πραγματοποιηθεί σε αυτούς που τον μισούν. Από τη μια αυτό μπορεί να εκληφθεί ως κάποια συμπάθεια του Δανιήλ προς τον Ναβουχοδονόσορ (άλλωστε τον υπηρετούσε πίστα), από την άλλη βλέπουμε το μεγαλείο της ψυχής του και την καλοσύνη και τη συμπάθεια του για το μαρτύριο που τον περιμένει. Να θυμηθούμε ότι ο Δανιηλ έχει απέναντι του τον Ναβουχοδονόσορα, ένα αυτοκράτορα που θανάτωνε όποιον αποφάσιζε με την παραμικρή πρόφαση με τους πιο βίαιους τρόπους . Ο Δανιηλ όμως μαζί με την ερμηνεία του ονείρου του προτείνει και τη λύση .’’Απαρνήσου την αμαρτία σου, πράξε το σωστό, δείξε καλοσύνη και θα συνεχιστεί η ευτυχία σου ‘’. Στο όνειρο το ίδιο, δεν περιλαμβάνεται η λύση. Τη λύση την προτείνει ο Δανιήλ ! Είναι εντυπωσιακό ότι ο Προφήτης όχι μόνο βλέπει αλλά μπορεί και να καθορίζει το μέλλον !

Ο Ναβουχοδονόσορ, ξέρει τι τον περιμένει, το ακούει από έναν άνθρωπο που υποψιάζεται ότι είναι εκπρόσωπος του Θεού στη δεδομένη στιγμή, γνωρίζει τον τροπο να το αποφύγει και ο Θεός του δίνει και ένα χρόνο μέχρι την εκπλήρωση της προφητείας !

Θα προτιμήσει (όπως οι περισσότεροι από τους ανθρωπους) να μάθει δια των παθημάτων του και όχι δια της ακοής, δια του δύσκολου δρόμου. Θα προτιμήσει να αρνηθεί τα σημάδια και το λόγο του Θεού και θα φτάσει στην κατανόηση (και πίστη ?) Μόνο μετά από εφτά μαρτυρικά χρόνια.

Γιατί ο Θεός χρησιμοποεί τον ισχυρό βασιλιά Ναβουχοδονόσορα ? Γιατί χρησιμοποεί τα όνειρα ως μέσω επικοινωνίας ? Και κατα ποσό ο Δανιήλ παίζει καθοριστικό ρόλο στο τι θα γίνει στο μέλλον ? Όταν ο άνθρωπος δε βλέπει τα σημάδια στην καθημερινότητα, όταν δεν προσεύχεται ώστε να ακούσει τη φωνή του θεού, τότε ο μόνος τρόπος επέμβασης του Θεού στο υποσυνείδητο είναι τα όνειρα . Στον ύπνο ο άνθρωπος είναι ελεύθερος σκέψεων λογικής και ανθρώπινης κρίσης, όποτε μπορεί να βρει παράθυρο ανοιχτό ο Θεός για να του μιλήσει. Όμως καλύτερα είναι να ακούμε τη φωνή του Θεού με τους άλλους τρόπους και ενσυνείδητα εφόσον κατα τον ύπνο υπάρχουν πιθανές επεμβάσεις και άλλων πνευμάτων (δαιμονίων) και δυνάμεων του υποσυνείδητου όπως φοβίες και εσωτερικές ανησυχίες προσωπικές

μας. Καλύτερα είναι να αφήνουμε ένα ανοιχτό παράθυρο στο Θεό στη διάρκεια της συνειδητής μας καθημερινότητας. Πως γίνεται αυτό ? Με την απομόνωση για καποια λεπτα/χρόνο από τα καθημερινά εξωτερικά ερεθίσματα και τις λογικές σκέψεις και την προσευχή. Προσπαθώντας να ακούσουμε τη φωνή Του μέσα από την προσευχή. Προσπαθώντας για λίγο να φτάσουμε σε σημείο ηρεμίας και ησυχίας (όχι μόνο από εξωτερικά ερεθίσματα αλλά και από σκέψεις δικές μας) και επιτρέποντας έτσι να ακούσουμε τη φωνή του Θεού.

Και ποιος ο ρόλος του Δανιήλ σε όλα αυτα ? Γιατί ο Θεός χρειάζεται την επέμβαση του ? Ενός από αυτούς που βρίσκονται κάτω από την τυραννία του Ναβουχοδονόσορα ? Πολλές φορές ο Θεός χρησιμοποιεί τους κατα τον κόσμο αδύναμους βάζοντας τους σε θέσεις κλειδιά ώστε να περάσει μηνύματα αλλά και ανταμείβοντας αυτούς οι οποίοι είναι σημαντικοί για τους ανθρώπους Του.

Στο τέλος οι προφήτες και αυτοί που καθορίζουν το μέλλον της ανθρωπότητας . Ο Δανιήλ ερμήνευσε το όνειρο. Ο τρόπος όμως αποφυγής της εκπλήρωσης της προφητείας ήταν πιθανόν μια δίκη του θέληση και πίστη, μέσα από την αγάπη του. Αν ο Ναβουχοδονόσορ, την ακολουθούσε η ιστορία μιας ολόκληρης αυτοκρατορίας και της ανθρωπότητας θα ήταν διαφορετική! Ο ρόλος τον προφητών δεν είναι μόνο να παραθέσουν τα μελλούμενα και να κρούουν τον κώδωνα του κίνδυνου. Στη ουσία προειδοποιούν και δίνουν χρόνο στον άνθρωπο να αλλάξει την πορεία των γεγονότων. Το αντίστοιχο ισχύει και για τα σημεία της Αποκάλυψης. Ο άνθρωπος έχει χρόνο (δυο χιλιάδες χρόνια μέχρι σήμερα..), οπως και ο Ναβουχοδονόσορ να μετανοήσει, να επιστρέψει στο Θεό και να εμποδίσει τη ροή των γεγονότων. Από όλες μας τις ανθρώπινες αδυναμίες, αυτήν που δεν αρέσει περισσότερο στον Θεό είναι την υπερηφάνεια . Ένας από του πρωταρχικούς στόχους του Θεού είναι η ταπείνωση και δυστυχώς όταν βλέπει ότι εμείς δεν αφήνουμε τον εγωισμό και την αλαζονεία μας, αναγκάζεται να το κάνει Αυτός για μας. Ο εγωιστής άνθρωπος εξ’ ορισμού δεν αποδέχεται το Θεό αφού δεν αποδέχεται οποιονδήποτε ανώτερο του. Όπως δεν μπορεί να αγαπήσει στην πραγματικότητα κανέναν πέραν του εαυτού του . Δε ζήτησε κάτι άλλο από τον Ναβουχοδονόσορα. Ούτε να κάνει κάποια νηστεία , ούτε να σταματήσει να τρώει τη μια η την άλλη τροφή, ούτε να περάσει ώρες σε κάποιο ναό. Του ζήτησε μόνο να θυσιάσει το ‘’εγω’’ του.

Προσπαθεί λοιπόν ο Θεός να μας φέρει κοντά Του !Μας δίνει λοιπόν ο Θεός ευκαιρίες για να στραφούμε σε Αυτόν! Μας στέλνει προειδοποιήσεις! Εμείς μόνοι μας εισερχοματσε σε δοκιμασίες αλλά ο Θεός προσπαθεί να μας πείσει να τις αποφύγουμε ακούγοντας Τον και συμμορφονωμενοι. Πάντα μέσα από την αγάπη του και από την έγνοια του για τη σωτηρία μας. Ακόμα και στην περίπτωση του Ναβουχοδονόσορα, ο Θεός έπραξε με βάση την αγάπη Του για αυτόν. Και αυτό συνέβη ακόμα στην φάση της Παλαιας Οικονομίας οπου όλη η ανθρωπότητα ήταν υπόδουλη στην αμαρτία και στον σκληρό Νομο. Ποσό μάλλον μετα την ενσαρκη παρουσία Του επι της γης και την θυσία Του που μας απελευθερώωσε πλήρως από κάθε “οφειλή” της αμαρτωλής μας φύσης και να μας εκανε ΕΝΑ μαζί Του.

Ανάλυση του βιβλίου του προφήτη Δανιηλ κεφ. 4

Πρόσφατες αναρτήσεις

Σχόλια

ΘΕΙΚΗ ΑΓΑΠΗ